ایجاد انگیزش ورزشی هنرجویان با روشهای مستقیم یا غیر مستقیم
انگیزش مستقیم و غیر مستقیم
انگیزش مستقیم در ارتباط مستقیم با هنرجو صورت می گیرد . مثل صحبت کردن یا همان جایزه دادن و تشویق کردن یک هنرجو برای بالا رفتن راندمان کاری او در رشته رزمی . انگیزش غیر مستقیم ، به صورت غیر مستقیم بر روی هنرجو تاثیر می گذارد ، ماننده تغییر فضای تمرینی یک هنرجو یا برگزاری یک اردوی ورزشی برای هنرجویان که منجر به تنوع در روال کاری خشک باشگاه می شود .
روش های مستقیم
در ایجاد انگیزه به روش مستقیم ، می توانیم از سه راهکار استفاده کنیم .
1)
اطاعت : عملی انجام شود تا هنرجو خود را ملزم به اطاعت کردن بداند ماننده :
اگر تمرین را خوب انجام ندهی ، درجه ات را باز خواهم کرد ) یا (اگر دیر به
سر کلاس بیایی ، جریمه خواهی شد) . این روش برای سنین پایین توصیه می شود ،
زیرا در سنین پایین ملاک های رفتاری به خوبی شکل نگرفته و باید از روش
اطاعت به جهت ایجاد انگیزه استفاده کرد . برعکس در سنین بالا این روش گاها
باعث ناراحتی و تنش شده و هنرجو توان قبول کردن این مسئله را از مربی ندارد
.
۲ .) هماننده سازی : همانندسازی روش غیر مستقیم اطاعت است . منتها
فرق اساسی اطاعت و همانند سازی در این است که متکی بر رابطه ی عاطفی بین
مربی و شاگرد است .
ماننده : (اگر در این مسابقه پیروز شوی ، من به
وجود تو افتخار می کنم ) شاگرد از این “اگر” مربی ، به این نتیجه می رسد که
باید پیروز شود چون اگر پیروز نشود قطعا افتخاری در کار نیست و این خود یک
تنبیه روانی به صورت نامحسوس است . مربی برای استفاده از این روش ، باید
رابطه ی خوبی با شاگرد داشته باشد . در غیر اینصورت به هیچ وجه از این
راهکار نمی توان استفاده کرد . اغلب مربیانی که بی پروا بر شدت تشویقات و
تنبیهات تکیه می کنند نمی توانند از این روش استفاده لازم را ببرند .
3) درونی سازی :
در
این روش مربی به روشن کردن خود هنرجو در مورد اینکه چه چیزهایی از یک
مسابقه و پیروزی آن بدست می آورد و چه ارزش هایی نصیبش می شود می پردازد نه
اینکه به وسیله ی تشویق یا تنبیه به دنبال ایجاد انگیزه باشد . این روش
همان انگیزش درونی و ذاتی را بوجود می آورد که بهترین و پایدارترین نوع
انگیزش است . مربی می تواند با بکار بردن جملاتی ماننده : ( تو باید به
خودت اعتماد کنی که پیروز خواهی شد ، زیرا تو برتر از همه هستی ، برد و
باخت مهم نیست ، مهم این است که تو از خودت راضی باشی ، من اطمینان دارم که
تو بهترین مبارزه را اجرا خواهی کرد و در آخر به تو افتخار می کنم ) این
انگیزش را در درون هنرجوی خود زنده کند .
اما یک مربی توانا از بین این
سه روش به دنبال بهترین آنها نیست ، زیرا همه ی آنها بهترین هستند ، بلکه
میبایست به دنبال استفاده صحیح از آنها در مکان و زمان صحیح آن است . تجربه
نشان داده روش های “اطاعت” و “هماننده سازی” در سنین نوجوانی تاثیر
ببیشتری دارند و در سنین جوانی و بزرگسالی ، روش “درونی سازی” بسیار موثرتر
خواهد بود . شما می توانید ابتدا از دو روش اول استفاده کرده و رفته رفته
آنها را تبدیل به درونی سازی و یک انگیزش قوی ذاتی کنید .
روش های غیر مستقیم
روش
های غیر مستقیم همانطور که در بالا به آن اشاره شد ماننده : تغییر در فضای
تمرین ، تغییر در سبک تمرین ، تغییر در شیوه ی اجرای آموزش ، تغییر در
شیوه ی کلاس داری و اداره کلاس ، تغییر در محیط روانی هنرجویان به وسیله ی
کارهای مختلف یا با نزدیک یا دور کردن افراد مختلف بسته به خلاقیت مربی و
مهم ترین آن ، اجازه آزادی بیشتر به هنرجویان در فراگیری و تمرین کردن است .
انشالله در مقاله بعدی به نیازهای یک هنرجو در جریان تمرین در یک باشگاه می پردازیم .